Hoe efficiëntie ons minder creatief maakt

En juist dat verzinnen gaat ons steeds slechter af. Neem bijvoorbeeld LinkedIn. In het afgelopen jaar ben ik tot de conclusie gekomen dat LinkedIn dé plek is waar we als samenleving onze collectieve creativiteit begraven. Daarbij laat ik ludieke functietitels zoals corporate regelneef en communicatie-architect bewust buiten beschouwing. Tijdens een gemiddelde LinkedIn-sessie struikel je over de foto’s van koffiedrinkende professionals met generieke vragen die je aan het denken moeten zetten. Dat dit steeds vaker luie vertalingen zijn van Engelstalige berichten met honderdduizenden vind-ik-leuks, lijkt niemand iets te doen. Je hoeft tegenwoordig niet eens meer zelf iets te schrijven. De reacties onder populaire bijdragen worden namelijk steeds vaker misbruikt om schaamteloos een eigen bedrijf of product aan te prijzen.

“Niks aan de hand”, hoor ik je zeggen. Waarom zou je als beginnend marketeer of ondernemer niet op de succesverhalen en levenslessen van anderen mogen varen? Er komt uiteindelijk toch een punt waarop iemand zijn of haar eigen originaliteit moet aanspreken, toch? Fout. Inmiddels is er zoveel content voorhanden dat er altijd wel iets te kopiëren valt. En door alle ingebouwde vertaalopties hoef je jezelf daarbij allang niet meer te beperken tot het Engels.

Slapend rijk worden

Al in 2007 schreef Timothy Ferriss The 4-Hour Work Week, live anywhere, and join the new rich. Zijn mantra voor een gelukkig en succesvol leven? Zoveel mogelijk schrappen, automatiseren en/of outsourcen. Werkdagen van acht uur? Weg ermee! Volgens Ferriss kun je met slechts een uurtje per dag letterlijk slapend rijk worden. Doe alleen dat wat van fundamenteel belang is voor je organisatie en besteedt al het andere uit. Focus op resultaat. Erg praktisch wanneer je vanuit Bali een eigen IT-bedrijfje bent gestart, maar veel minder logisch voor een creatief vakgebied zoals het onze.

Toch ligt op het gebied van marketing en communicatie steeds vaker de focus op meetbare resultaten. Ook wij als content- en pr-professionals merken dat alles steeds sneller en slimmer moet en het liefst zoveel mogelijk geautomatiseerd. Als mijn recente LinkedIn-ergernissen mij echter iets hebben geleerd, dan is het dat creativiteit zich niet laat weg-automatiseren. Nieuwe ideeën worden vrijwel nooit binnen een strak tijdschema verzonnen.

Creativiteitspandemie

Terug naar Darwin. Wanneer we personen blijven belonen voor hun non-creatieve gedrag; met likes, koffiedates, opdrachten – ga zo maar door, dan zal het niet lang duren voordat we als soort onze originaliteit zijn kwijtgeraakt. Volgens de evolutietheorie worden immers alleen gunstige en noodzakelijke eigenschappen doorgegeven aan het nageslacht. De enige oplossing om het huidige tij te keren, is een wereldwijde creativiteitspandemie waardoor de focus weer komt te liggen op het ongrijpbare, de heilige geest: inspiratie. Weg met efficiëntie, krijg toch allemaal de creatyfus!