Blog

In maart 2018 kwam het data-schandaal van Cambridge Analytica en Facebook naar buiten. De omgang van organisaties met (gevoelige) persoonlijke informatie, de enorme macht die partijen als Facebook en Google hebben en het gebruiken van data die een advertentie oplevert zijn vandaag de dag nog steeds onderwerp van gesprek. Het vertrouwen heeft een deuk opgelopen en de integriteit van techbedrijven is ver te zoeken. 

Waardevolle communicatie

Volgens velen biedt blockchain-technologie een mogelijke uitkomst. Voordat we overgaan naar het uiteenzetten van de blockchain-technologie, doen we eerst een paar stappen terug. “Communicatie staat centraal in het menszijn en het bestaat uit het delen van informatie met elkaar,” stelt Badr Tazrouti, spreker en blockchain-specialist. "De komst van het internet maakte digitale communicatie mogelijk. Informatie uitwisselen is voor iedereen mogelijk, doordat je eindeloos kopieën van informatie kunt doorsturen. Hierdoor is communicatie met een groot bereik mogelijk. Maar er zijn ook objecten van waarde, zoals geld of een concertticket, waarvan je geen kopie wilt hebben. Maar op het internet weet je niet wat echt is of nep. Om dat op te lossen hebben wij derde partijen, zoals banken en overheidsinstellingen”. 

De werking

Blockchain-technologie, onder meer het grootboek van de Bitcoin, maakt het mogelijk om deze banken en overheidsinstellingen over te slaan. Zodoende kan men waarde versturen van A naar B, waarbij je andere deelnemers automatisch kunt vertrouwen, zonder dat je elkaar kent. Een derde partij als vertrouwenspersoon is in potentie niet meer nodig. Blockchain faciliteert waarde-uitwisselingen binnen een netwerk, zoals transacties met geld of data. Tazrouti: “Misbruik is praktisch onmogelijk, want je ziet precies wat er onder de motorkap gebeurt. De software is open source én verantwoordelijk voor het grootboek en de bijhorende mutaties. Hierdoor is de integriteit veel beter gewaarborgd. Het is niet voor niets dat Bitcoin al tien jaar bestaat en nog nooit is gehackt. En iedereen kan ook nog eens deelnemen aan het netwerk door te minen en transacties te valideren. Er is dus niets geheims aan.”

Nadelen

De bekendste toepassingen met blockchain-technologie zijn cryptocurrencies, maar nog niet iedereen heeft deze technologische ontwikkeling omarmt. Er zijn nog veel vraagstukken rondom de koppeling van de nieuwe mogelijkheden met de bestaande wet- en regelgeving. Ook is er een tekort aan kwalitatieve en gespecialiseerde developers op dit gebied. Tevens is deze technologie vandaag de dag moeilijk schaalbaar te maken. “Facebook op de blockchain is nauwelijks mogelijk, want er vinden teveel gegevenstransacties per seconde plaats. Ethereum bijvoorbeeld verwerkt op het moment vijftien à twintig transacties per seconde. Visa maakt nog gebruik van een gesloten database en kan er theoretisch zo’n 50.000 per seconde doen. De transacties van anderhalf miljard mensen verwerken in een open blockchain is nog niet realistisch”, aldus Tazrouti. 

Marketing

Facebook opereert in een ‘ego-systeem’. Met dank aan het netwerk-effect bouwen zij aan een groot aantal gebruikers, wat zich als een olievlek verspreidt. Op deze manier monopoliseren zij de markt. Data-transacties via de blockchain passen juist bij een ecosysteem. Tazrouti: “Blockchain-technologie maakt het mogelijk dat ieder individu en elke organisatie weet wat er met hun data gebeurt. Voor organisaties is dit potentieel heel aantrekkelijk voor het bedrijven van marketing. Facebook gaat zijn macht niet uit handen geven, maar er gaat een platform komen die zichtbaarheid gaat geven in eigen data door middel van blockchain-technologie. Organisaties krijgen daardoor inzicht in wie wat opent en welke acties het meeste opleveren, bijvoorbeeld aan zichtbaarheid en betrokkenheid.”

Volgende week komen meerdere toepassingen concreet ter sprake. Hou ons in de gaten en vergeet niet om de rest te lezen!

Zo’n twintig jaar nadat het grote publiek kennismaakte met het ‘elektronische postverkeer’ heeft de supermarktketen eindelijk de e-mail geïntroduceerd binnen het bedrijf. Terwijl elk bedrijf overstapte, bleef het Duitse concern trouw aan de fax en telefoon, zo blijkt uit een artikel van NRC Carrière. Niet alleen liep het bedrijf achter op de e-mail, ook de externe communicatie was minimaal. Zo werden er enkel wat aanbiedingen gecommuniceerd via huis-aan-huisbladen. Gewoon blijven lijkt wel de nieuwe trend aan het worden. Of is dit toch niet de juiste tactiek?

Minimale interne en externe communicatie is in deze moderne tijd bijzonder, maar binnen de supermarktbranche is het zelfs uitzonderlijk. Je kunt geen televisie aanzetten, geen internetpagina bekijken of een tijdschrift  openslaan of je komt wel een campagne tegen van een supermarktketen. De hele supermarktbranche is al jaren alle zeilen aan het bijzetten om het grote publiek te bereiken en hun marktaandeel te vergoten. Aldi niet. De klanten zouden de winkels toch wel vinden. De werkelijkheid blijkt anders. Want waar een andere supermarktketen juist marktaandeel veroverde, daalde dat van Aldi.

Om deze neerwaartse spiraal te doorbreken werd er in 2013 een pr- en communicatiebureau ingeschakeld. De verloren jaren moesten worden ingehaald. Ik vraag mij af hoe de gesprekken zijn gelopen. Hoe vertel je als bureau aan een supermarktketen die niets aan communicatie doet/wil doen, hoe belangrijk het is om je doelgroep te bereiken? En belangrijker nog: welke media ingezet moet worden om die specifieke doelgroep te bereiken. Een grote stap was de introductie van de e-mail. Als dat net zo is verlopen als het interview met NRC Carrière, dan is dat een lastig traject geweest. Sinds het eerste verzoek van NRC en het daadwerkelijke interview is namelijk ruim een jaar verstreken. Beetje bij beetje wordt er meer gecommuniceerd. Er worden interviews gegeven, campagnes gevoerd en er is zelfs een ware Facebook-pagina te vinden. Al staat daar niet veel op.

Hebben wij over een paar jaar een nieuwe Jumbo? Is de Aldi dan ook op elke hoek van de straat te vinden met schreeuwerige reclameborden of blijven zij bescheiden en zijn ze dan enkel nog te vinden in de huis-aan-huisbladen en posten zij enkele keren iets op hun Facebook-pagina? Ik ben heel benieuwd hoe het hen vergaat en ga ze dan ook met spanning volgen.

Steeds meer mensen volgen het voorbeeld van de twee broers en blazen oude foto’s nieuw leven in. Je hoort je ouders nog zeggen; vroeger was alles beter. Wanneer wij de foto’s bekijken, lijkt dit ook bijna het geval te zijn. De meest hilarische foto’s hebben wij op een rij gezet.

Wie de afgelopen tien jaar af en toe in het openbaar vervoer gereisd heeft (en wie niet), zal het niet ontgaan zijn: het beeld in een volle trein-, tram- of metrocoupé is behoorlijk veranderd. De uitgevouwen kranten zijn massaal ingeruild voor de schermen van tablets en vooral smartphones. En omdat het scherm waarop we lezen kleiner is dan het tabloidformaat van een krant, dachten media-ondernemers lange tijd dat de content ook maar ‘kleiner’ moest zijn. Fout. Een boeiend artikel in het Amerikaanse online technologie-magazine Wired legde deze week uit waarom.

Lange stukken zijn oké

Wired geeft het voorbeeld van een 6200 woorden tellend artikel op Buzzfeed, een site die de helft van haar traffic via mobiele devices krijgt. Het artikel kreeg meer dan een miljoen ‘views’ en wist de aandacht van smartphone-gebruikers liefst 25 minuten vast te houden. Dat smartphone-gebruikers een korte concentratieboog hebben, is dus onzin. Is er misschien een nieuw ‘golden age of journalism’ aangebroken, maar beseffen we ons dit nog nauwelijks? Twee jaar geleden zou dit nog een absurde observatie zijn. Mediabedrijven die algoritmes toepasten om de inhoud van verhalen te bepalen en pagina’s vulden met goedkope, SEO-geoptimaliseerde content, golden toen nog als lichtend voorbeeld van hoe het moest. Tenminste, totdat Google ingreep.

Ander businessmodel

Op het moment dat Google haar algoritme veranderde en sites met een lage kwaliteit en veel advertenties traffic en inkomsten kwijtraakten, begonnen media-investeerders te begrijpen dat zij een ander businessmodel nodig hadden. Eentje waarin zij niet afhankelijk zouden zijn van Google. Social media zijn daardoor belangrijker geworden, evenals kwaliteit van content. Artikelen en video’s moeten mensen weer aanspreken, niet algoritmes. Niet toevallig steken Amerikaanse ondernemers die rijk zijn geworden in de dot.com-business, nu hun geld in ‘ouderwetse’ journalistiek. Chris Hughes, mede-oprichter van Facebook kocht het magazine The New Republic. Jeff Bezos (oprichter van Amazon.com) stak zijn geld The Washington Post. En eBay-miljardair Pierre Omidyar investeerde in een nieuw project voor ‘originele, onafhankelijke journalistiek’, New Look Media.

Twitter is de maat

Met het geld van investeerders komt er (in ieder geval in de VS) weer ruimte voor goede journalistiek en online platforms die ook de mobiele lezer aanspreken. Veel traffic naar deze sites komt via social media, waardoor de rol van homepages verandert. Zo presenteert NYT Now, een mobiele app uitgegeven door de The New York Times, artikelen nu in een lijst die vergelijkbaar is met een Twitter-feed. Net als Twitter, is mobile lang onderschat. Kleine schermen betekenen niet automatisch kleine artikelen. Er is nog altijd ruimte voor fraai geschreven stukken en creatieve journalistiek. Stukken waarin de lezer zich helemaal kan onderdompelen. Zelfs wanneer ze gelezen worden op een smartphone in de metro.

Stappentellers zouden handig kunnen zijn voor bijvoorbeeld zorgverzekeraars. Bijvoorbeeld als het misgaat: per abuis waren de persoonsgegevens van Fitbit via Google terug te vinden. Niet erg handig als je overgewicht hebt, je zorgverzekeraar je sportschoolabonnement betaald, maar je zelf eigenlijk de hele dag op de bank zit.

In de toekomst zou het wel eens kunnen dat al onze sieraden worden vervangen door deze smart sieraden. Bijvoorbeeld een tongpiercing die meet wat je eet en dit doorgeeft aan je smartwatch of Smartband/Fitbit om een beter voedingsschema voor je te ontwikkelen. Oorbellen die meten hoeveel decibel je oren op een dag te verduren krijgen en aangeven wanneer het schadelijk wordt? Of misschien ringen die oplichten als je perfecte partner langsloopt?

De vraag is of smart wearables daadwerkelijk net zo populair en onmisbaar gaan worden als de mobiele telefoon. Veel van ons zien het niet gebeuren, maar in 1999 dacht ook niemand een mobiele telefoon te gaan gebruiken.

Veel ‘nieuwigheden’, waar we eigenlijk nog maar net aan gewend zijn, zijn door snelle technologische ontwikkelingen nu al hopeloos verouderd. Neem bijvoorbeeld de OV-chipkaart. Het is eigenlijk grote onzin om zo’n plastic pasje langs een paaltje bij de ingang van het treinstation te halen. Want met NFC heeft je smartphone precies zo’n functionaliteit. Een mobiele portemonnee, waarmee je niet alleen je treinrit betaalt, maar even gemakkelijk op het perron een Mars of Snickers uit de snoepautomaat haalt en je cappuccino afrekent.

NFC is een contactloze communicatiemethode die een zwak radiosignaal afgeeft dat over een zeer korte afstand (enkele centimeters) kan worden opgevangen door andere apparaten. Je kunt je telefoon heel simpel ‘tappen’ tegen een betaalterminal, waarbij je jezelf identificeert aan de hand van je SIM-kaart. Een voordeel is dat NFC verschillende betaalmethodes in één keer kan vervangen: behalve je OV-chipkaart kunnen op je telefoon dan ook andere betaalkaarten staan, evenals klantkaarten waarmee je gebruikmaakt van kortingen. Dikke kans dus dat de volgende Bonuskaart van de Albert Heijn niet meer van plastic is maar gewoon in je telefoon zit.

Fujitsu, een van de grootste IT-bedrijven ter wereld, verwacht dat dat in 2015 (volgend jaar dus al!) voor het eerst meer betalingen via NFC gaan plaatsvinden dan met creditcards. Dat bedrijf investeert momenteel hevig in NFC-systemen voor de retailmarkt en de financiële sector. Verschillende retailbedrijven zien de kansen van de techniek ook. Coca-Cola verkoopt al automaten die jou een flesje frisdrank geven na een betaling met je smartphone. Overigens zijn er ook sceptici, aangevoerd door Apple. Dat bedrijf gelooft (nog) niet in NFC en heeft de laatste iPhones er dan ook niet mee uitgerust. In tegenstelling tot alle andere grote smartphonefabrikanten. En dat is toch opvallend, aangezien het bedrijf de laatste jaren technologische trends steeds goed heeft weten te voorspellen. Overigens kun je als Apple-gebruiker wel gewoon betalen met NFC; er zijn iPhone-cases te koop met daarin een NFC-chip.

NFC brengt ook nieuwe manieren met zich mee om met de klant te communiceren. Met een NFC-telefoon kun je immers niet alleen betalen, maar ook informatie ontvangen. Van congresprogramma’s, nieuws en whitepapers op events, tot spoorboekjes in de trein en persoonlijke aanbiedingen in de kiosk. De klant kan door de techniek slim in te zetten, extra geprikkeld worden om aanbiedingen via NFC zijn telefoon te ontvangen. Onlangs tijdens het Mobile World Congres in Barcelona, dat eind februari plaatsvond, experimenteerde een cateraar hier al mee: na het inchecken met NFC in een catering store konden bezoekers coupons inwisselen en tevens gebruik maken van een ‘fastlane’ om sneller (en mobiel) af te rekenen. Nu klinkt het misschien nog als science-fiction, maar volgend jaar kan het gewoon bij de winkel bij jou om de hoek.